" อะไรคือสิ่งสำคัญในชีวิตคุณ??? "
หากถามคำถามนี้กับใครสักคน คน ๆ นั้นอาจต้องหยุดคิดและทบทวนเล็กน้อยถึงถ้อยคำที่จะตอบกลับไป และบางทีเหตุผลที่จะเป็นเช่นนั้นคงมีอยู่สองประการ ประการแรกคือการที่มันยากเหลือเกินกับการนึกสิ่งสำคัญให้ออก และประการที่สอง… คือสิ่งสำคัญนั้นอยู่รายล้อมมากเกินไป
นิทรรศการ หญิงใหญ่ (ยิ่งใหญ่) โดยศิลปิน พีระพรรณ ตั้งสุวรรณ นั้น เป็นตัวอย่างการให้คำตอบกับคำถามดังกล่าวที่แสดงออกมาอย่างชัดเจน เพื่อนฝูงและครอบครัว ตนเองและสุนัข… ซึ่งกลายมาเป็นครอบครัวอีกคนหนึ่ง สิ่งเหล่านี้เองคือ "ความสำคัญ" ที่ปรากฏอยู่ภายในนิทรรศการ หญิงใหญ่ ความสำคัญที่เปี่ยมไปด้วยความสุขในชีวิตของใครคนหนึ่ง
" งานส่วนมากในการแสดงงานครั้งนี้เป็นการวาดบนกระดาษหนังสือพิมพ์ ได้ทำงานชุดนี้ในตอนที่ว่างจากงานประจำ โดยใช้โต๊ะทำงานนั่นแหละวาดรูป โต๊ะซึ่งมักมีหนังสือพิมพ์วางระเกะระกะอยู่ตลอดเวลา ที่ตอนแรกวาดรูปลงบนกระดาษหนังสือพิมพ์เพราะมันอยู่ตรงนั้นอยู่แล้ว…หยิบง่าย แต่พอทำไปทำไปก็เริ่มคิดถึง ”ความหมาย”ของหนังสือพิมพ์และการวาดรูปทับลงบนกระดาษหนังสือพิมพ์… หากเราจะคิดถึงข่าวต่างๆที่มักถูกนำเสนอซ้ำแล้วซ้ำเล่าจนหลายครั้งกลายเป็นเรื่องราวที่จับต้นชนปลายไม่ได้ เราเสพมาเป็นเวลานับสิบๆปี พอเอาเข้าจริงมันก็ไม่ได้มีอะไรน่าตื่นเต้นน่าค้นหาในแง่ “ความหมาย” เราอ่านมัน…เราได้ข้อมูลจากมัน…แล้วเราก็ทิ้งมันไป
คำถามนี้เป็นที่มาของเนื้อหาของภาพที่ฉันวาดทับลงบนกระดาษหนังสือพิมพ์เหล่านี้
ตั้งแต่การแพร่ระบาดของโควิด 19 หญิงใหญ่ สุนัขพันธุ์บีเกิลซึ่งได้จากเราไปเมื่อไม่นานนี้ ได้กลายมาเป็นส่วนสำคัญในชีวิตประจำวันของเรา หญิงใหญ่อายุ 11 เกือบจะ12 ปีแล้วตอนนั้น การที่เราต้องทำงานที่บ้านทุกวัน ทำให้หญิงใหญ่ค่อยๆเข้ามาเติมเต็มกิจวัตรประจำวันของเรา จนในที่สุดสุนัขตัวนี้ได้กลายมาเป็น
กล่องดวงใจของครอบครัว สมาชิกทุกคนต่างทุ่มเทความรักให้สุนัขที่แก่ตัวลง ในขณะที่ตัวมันเองดูจะไม่ยินดียินร้ายสักเท่าใดกับความใส่ใจของคนในครอบครัว ช่วงเวลานี้ทำให้เริ่มซาบซึ้งมากขึ้นว่า…ชีวิตมันก็ง่ายๆแค่นี้เอง ความสุขเกิดขึ้นได้แค่มองหน้ากัน นั่งอยู่ด้วยกัน ไม่ว่าจะกับหญิงใหญ่หรือกับคนที่อยู่รอบข้างเรา แค่สูดลมหายใจลึกๆโดยมีคนที่รักเราอยู่รอบข้างก็นำความสงบ ความสบายใจมาให้เราได้แล้ว ความหมายของชีวิตนั้นแท้ที่จริงแล้ว มันมิใช่การขวนขวายหาความสำเร็จที่เป็นรูปธรรมตามมาตรฐานของสังคมทั่วไป …แต่อย่างใด…ความสุข และความสบายใจนั้นอยู่ภายในตัวเราและอยู่ใกล้ๆเรานี่เอง มันอยู่ใกล้เรามาก จนบางครั้งเรามองข้ามมันไป
สังคมและผู้คนที่อยู่รอบล้อมเราต่างบอกเราว่าสิ่งนั้น สิ่งนี้ สำคัญในชีวิต …แต่สำหรับชีวิตของคุณเองล่ะ มันใช่อย่างที่เขาบอกกันไหม…. อะไรสำคัญที่สุดสำหรับคุณ…ตัวคุณเองเท่านั้นที่จะเป็นคนให้นิยาม… " คุณพีระพรรณกล่าว
สำหรับคุณพีระพรรณ ตั้งสุวรรณ ศิลปินผู้จัดแสดงงานแล้ว ตัวตนของหญิงใหญ่ สุนัขพันธุ์บีเกิลนั้นเปรียบได้กับความเคยชินในการดำรงชีวิต ไม่ว่าจะไปอยู่ที่ส่วนใดของบ้านก็จะมองเห็น ไม่ว่าจะมองกลับไปในช่วงเวลาใดก็จะเห็นตัวตนของหญิงใหญ่อยู่ในความทรงจำเสมอ และสิ่งเหล่านั้นก็ไม่ใช่เรื่องที่แปลกเลย หากคิดถึงจำนวนระยะเวลา 12 ปีที่ได้อยู่ร่วมกันมา
"หญิงใหญ่มาอยู่กับเราตั้งแต่อายุไม่ถึงสองเดือน" นั่นเป็นหนึ่งในคำบอกเล่าของคุณพีระพรรณที่กล่าวถึงประวัติความเป็นมาอันยาวไกลในชีวิตของหญิงใหญ่ คุณพีระพรรณมักจะเรียกหญิงใหญ่โดยใช้สรรพนามแทนว่า 'เธอ' เช่นเดียวกับมนุษย์คนหนึ่งอยู่เสมอ เป็นเครื่องพิสูจน์เป็นอย่างดีว่าสถานะของหญิงใหญ่นั้นไม่ได้เป็นเพียงสุนัข หากใกล้เคียงกับคนในครอบครัว กล่องดวงใจของครอบครัวได้กลายมาเป็นคำนิยามตัวตนของหญิงใหญ่ ความเป็นกล่องดวงใจนั้นไม่ได้มาแค่ชื่อ หากแต่ยังปรากฏให้เห็นโดยเด่นชัดผ่านการจัดแสดงในนิทรรศการ ที่ซึ่งไม่ได้จำกัดหญิงใหญ่อยู่ในโซนของการเล่าเรื่องราวของตนเองแต่เพียงเท่านั้น แต่ยังปรากฏอยู่ในโซนของครอบครัว ที่ทุกคนต่างให้ความสำคัญกับสมาชิกคนนี้ไม่แตกต่างกัน
ตัวตนของหญิงใหญ่มักจะถูกนำเสนอในการจัดแสดงอย่าง 'ยิ่งใหญ่' อยู่เสมอ และหากจะกล่าวให้ชัดไปกว่านั้น เราจะเห็นได้ว่าแม้ในปัจจุบันหญิงใหญ่จะจากลาสู่ดวงดาวไปแล้ว หากไม่มีแม้สักเศษเสี้ยวของนิทรรศการที่มีกลิ่นอายของความเศร้า นั่นเป็นเพราะอะไร
คำตอบก็คือเพราะ "ความสุข" ต่างหากที่เป็นสิ่งที่คุณพีระพรรณตั้งใจจะนำเสนอ
เพราะความสุขต่างหาก คือคำตอบของคำถามว่าอะไรคือสิ่งสำคัญ
"ชีวิตมันก็ง่าย ๆ แค่นี้เอง"
ท้ายสุดแล้ว คำตอบของความสำคัญในชีวิตของคุณพีระพรรณอาจออกมาเรียบง่ายเพียงเท่านั้น ความสำคัญที่กล่าวถึงคนที่รักและความสุขที่อยู่รายล้อมรอบตัวซึ่งไม่ได้ซับซ้อนเป็นพิเศษ หากแต่ "ยิ่งใหญ่" ที่สุดแล้วในชีวิตของใครคนหนึ่ง...