
“Before they bite, they bark. Before they hit you, they hit near you. It grows, like mold”
ประโยคนี้ที่มาจากภาพยนตร์ซีรีย์เรื่อง “maid”
โดย แดเนียล เหยื่อความรุนแรงจากสามีของเธอได้กล่าวกับอเล็กซ์
นิทรรศการบ้านที่เธอเคยหลับใหลอย่างลุ่มลึก
ศิลปิน: ปรเมษฐ์ จิตทักษะ
ภัณฑารักษ์: อ.ดร. ให้แสง ชวนะลิขิกร และ พิรุณมาศ ขจรเดชากุล
จัดแสดงวันที่ 27 พฤศจิกายน 2564 - 2 มกราคม 2565
สถานที่: ศูนย์แสดงผลงานศิลปะและแหล่งเรียนรู้สร้างสรรค์ ชั้น 3
“ความทรงจำ” อาจเปรียบได้กับเป็นเครื่องย้อนเวลา ที่นำพาเราไปสู่ประสบการณ์ในอดีต ย้อนไปสู่ตัวตนเราที่เคยเป็น นำพาไปพบเจอสิ่งที่เราอาจหลงลืมไป หรือกระทั่งความทรงจำบางอย่างที่อาจจะจางหายไปแล้ว นิทรรศการบ้านที่เธอเคยหลับใหลอย่างลุ่มลึก (The House She Used to Sleep in Splendidly Exhibition) ศิลปิน ปรเมษฐ์ จิตทักษะ จัดโดย ศูนย์ปฏิบัติการศิลปกรรมดิจิทัล FAAMAI (Faculty of Fine and Applied Arts Multidisciplinary Art Innovation Center) ที่นำเสนอและการถ่ายทอดเรื่องราวผ่านความทรงจำในวัยเด็กของศิลปินในระหว่างที่อาศัยอยู่ที่ชุมชนสามย่าน หนึ่งในชุมชนเก่าแก่ในกรุงเทพมหานคร ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีการเติบโตและขยายตัวอย่างรวดเร็วมาอย่างยาวนาน
แรงบันดาลใจของชื่อ นิทรรศการบ้านที่เธอเคยหลับใหลอย่างลุ่มลึก (The House She Used to Sleep in Splendidly Exhibition) เกิดจากการที่ปรเมษฐ์รู้สึกว่า บ้านที่ตนเองเคยอยู่ที่สามย่านมามากกว่า 20 ปีนั้น เป็นบ้านที่ปรเมษฐ์รู้สึกปลอดภัย บ่อยครั้งที่ทำให้ปรเมษฐ์ได้นึกฝันไปสู่ความดินแดนที่ไม่มีเส้นขอบแดนอย่างความฝันเพราะว่าได้นอนหลับสนิท ซึ่งเป็นพื้นที่ที่เรียกได้อย่างเต็มปากว่า “บ้าน” และหลังจากปรเมษฐ์ได้ย้ายออกมาอยู่พื้นที่ที่ใหม่ ปรเมษฐ์ก็จะเดินทางกลับไปยังบ้านเก่าเสมอ เพื่อย้อนรำลึกความทรงจำที่หล่อหลอมตัวปรเมษฐ์จนเป็นตัวของตัวองจนถึงทุกวันนี้ นิทรรศการครั้งนี้พูดถึงสองสิ่งที่เกิดขึ้นกับตัวศิลปิน จุดเริ่มต้นเริ่มต้นจากครอบครัวของปรเมษฐ์ นั่นก็คือ วันที่พ่อและแม่ได้สมรสกัน ณ โรงแรมแมนดาริน ซึ่งโรงแรมตั้งอยู่ตรงข้ามกับ Art4C สถานที่ที่กำลังจัดแสดงผลงาน ณ ขณะนี้ ถึงแม้จะเป็นเรื่องราวที่เกิดขึ้นก่อนที่ปรเมษฐ์จะเกิด แต่ปรเมษฐ์ได้รับรู้เหตุการณ์จาก พ่อ แม่ และ พี่ชาย เสมอมา ราวกับเป็นเรื่องเล่าของครอบครัวที่เล่าต่อรุ่นสู่รุ่น ทำให้ปรเมษฐ์เลือกการถ่ายทอดผลงานศิลปะในส่วนแรกผ่านวัตถุจริงที่ครอบครัวได้เก็บเป็นหลักฐานไว้ ไม่ว่าจะเป็น สิ่งของ รูปถ่าย จดหมาย สัญญาร่วมกันระหว่างพ่อและแม่ที่ตั้งใจจะสร้างครอบครัวที่ชุมชนสามย่านและวิดีโออาร์ต โดยศิลปินได้ตัดต่อเรื่องราวระหว่างความเป็นจริงและ จินตาการ ที่จะพาผู้ชมได้ย้อนเวลาไปในช่วงปี พ.ศ. 2524 ด้วยกัน ส่วนที่สองของนิทรรศการ เป็นการเดินทางกลับไปเยือนบ้านเก่าของปรเมษฐ์ ซึ่งตั้งอยู่บริเวณสามย่าน บนถนนพระรามที่ 4 หรือ ถ้าให้เจาะจงมากยิ่งขึ้น นั่นคือ ใกล้กับร้านรสดีเด็ดเก่านั้นเอง ปรเมษฐ์ได้ใช้ชีวิตอยู่ที่นี่ตั้งแต่เกิด และได้ศึกษาที่คณะศิลปกรรมศาตร์ จุฬาฯ ซึ่งก็เป็นมหาวิทยาลัยที่ใกล้บ้านตนเอง ปรเมษฐ์มีความผูกพันกับพื้นที่สามย่าน จนถึงอายุ 22 ปี ได้เห็นการเปลี่ยนแปลงของพื้นที่มาโดยตลอด ปรเมษฐ์ได้บันทึกความรู้สึกและความคิดที่มีต่อบ้านเก่า โดยได้นำสิ่งของต่าง ๆ ที่ทำให้ตนเองได้ย้อนเวลานึกไปถึงเรื่องราวในอดีต ความทรงจำที่ทั้งเป็นเรื่องราวที่สมบูรณ์แบบและเรื่องราวที่ถูกปะติดต่อจากสิ่งที่ทำให้รำลึกได้นั้น สู่การทำงานศิลปะแบบผสมผสานเรื่องราวในจินตาการที่ตัวศิลปินเองเคยนึกถึง ผ่านการแสดงผลงานศิลปะจากจัดวาง โดยใช้สื่อจาก จิตรกรรม ภาพพิมพ์ ประติมากรรม ภาพถ่าย วิดีโอ นำมาจัดแสดงบนพื้นที่ในห้องนิทรรศการ ผลงานสร้างสรรค์ชุดนี้จะพาผู้ชมได้หวนนึกไปถึงช่วงชีวิตในวัยเด็ก ประสบการณ์ ความทรงจำ ที่เราอาจเคยหลงลืมไป และความรู้สึกในอดีตของเราที่ยังคงคิดถึงอยู่
นิทรรศการบ้านที่เธอเคยหลับใหลอย่างลุ่มลึก (The House She Used to Sleep in Splendidly Exhibition) เป็นเหมือนภาคต่อของ นิทรรศการแสร้งเสมือนจริง บ้านที่ตั้งอยู่บนพื้นที่รูปสี่เหลี่ยมคางหมู ที่จัดแสดงไปเมื่อ 29 มีนาคม – 30 เมษายน 2564 ที่ผ่านมา สามารถดูนิทรรศการออนไลน์ได้ ที่นี่ ซึ่งนิทรรศการบ้านที่เธอเคยหลับใหลอย่างลุ่มลึก (The House She Used to Sleep in Splendidly Exhibition) พูดถึงการเล่าเรื่องความทรงจำและประสบการ์ผ่านมุมมองของศิลปินผู้ซึ่งเคยอยู่ชุมชนสามย่านการเล่าเรื่องของการเติบโตไปพร้อมกับพื้นที่ที่ถูกพัฒนาไปอย่างรวดเร็วและการถูกลอหลอมด้วยความหลากหลายของชุมชนสิ่งเหล่านี้ทำให้ศิลปินได้ถ่ายทอดประสบการณ์ผ่านการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะวิดีโออาร์ตและศิลปะการจัดวางผ่านนิทรรศการครั้งนี้
นิทรรศการ บ้านที่เธอเคยหลับใหลอย่างลุ่มลึก เป็นส่วนหนึ่งของเทศกาลแกลเลอรี่ไนท์ที่จัดขึ้นทุกปี ซึ่งปีนี้มาในธีมงาน "Art Is The Solution" (ศิลปะคือทางออก) เทศกาลที่จะทำให้งานศิลปะกลับมาตื่นเต้นอีกครั้ง ในครั้งนี้รวบรวมแกลเลอรี่มากกว่า 70 แห่ง 30 เส้นทาง และครั้งนี้แกลเลอรี่ ไนท์ ไม่ได้จัดแค่เฉพาะในกรุงเทพฯ เท่านั้น แต่จะมีแกลเลอรี่ ไนท์ บางแสน ในวันที่ 3-4 ธันวาคม 2564 อีกด้วย เริ่มเปิดในกรุงเทพฯ 26 พฤศจิกายนนี้
บทสัมภาษณ์กับศิลปิน ปรเมษฐ์ จิตทักษะ เกี่ยวกับนิทรรศการบ้านที่เธอเคยหลับใหลอย่างลุ่มลึก ดูได้ ที่นี่
ชมนิทรรศการบ้านที่เธอเคยหลับใหลอย่างลุ่มลึก ออนไลน์ (VR TOUR) ได้ ที่นี่
สูจิบัตรนิทรรศการออนไลน์อ่านได้ ที่นี่
ดูรายละเอียดเทศกาลแกลเลอรี่ไนท์เพิ่มเติมเติมได้ ที่นี่